ORGANOS DE GOBERNO EN ROMA

 

Durante a época republicana , o poder do estado estaba dividico en tres órganos de goberno, que se controlaban mutuamente:

1.1.- AS MAXISTRATURAS

As maxistraturas encargábanse das funcións administrativas, xudiciais e militares.

A maxistratura máis importante da carreira política (cursus honorum) era o consulado. Para chegar a desempeñalo, habíase de pasar previamente, e seguindo una escala, por maxistraturas anteriores.

Ademais, había outras maxistraturas con gran poder político, á marxe do chamado cursus honorum:

• A censura: Os censores eran os maxistrados de máis alta dignidade. Só podía ser censor quen fora cónsul antes. Encargábanse de realizar o censo , de confeccionar a lista de senadores e de velar polos bos costumes da sociedade.
• A ditadura: o ditador , que asumía o poder absolutos durante oito meses , era nomeado polo Senado por proposta dun cónsul en caso de necesidade.
• O tribunado da plebe: Os tribunos da plebe eran os representantes da plebe. Tiñan a facultade de vetar ( sen anulalas) as decisións do Senado e de todos os maxistrados ( agás as do ditador): mesmo podían paralizar as decisións das asambleas.

Os maxistrados, para evitar o poder unipersoal , eran elixidos por un ano, agás os censores que o eran para cinco, e non repetían o cargo ata pasados dez. Adoitaban nomearse dous maxistrados para cada maxistratura.  

1.2.- AS ASAMBLEAS OU COMICIOS

As asambleas ou comicios eran reunión onde os cidadáns romanos exercián o seu dereito a participar na xestión do Estado. Había tres tipos:

• As asambleas curiais: a súa función limitábase a dar o mando aos maxistrados elixidos nas asambleas de centiria e a resolver asuntos privados ( testamentos, adopcións,...) Eran exclusivas dos patricios.
• As asambleas de centuria: Os cidadáns , distribuídos por centurias segundo a súa riqueza , votaban as leis, decidían sobre a paz e a guerra, elixían maxistrados de alto rango e exercían de tribunal supremo.
• A asambleas por tribus: o pobo , distribuído por tribus segundo o lugar de residencia, votaba a maioría das leis e nomeaba maxistrados de rango medio. Foron as asambleas que tiveron máis perdurabilidade.

As asambleas deberían ser convocadas con dezasete días de antelación, como mínimo , polo maxistrado que había de presidilas.

1.3.- O SENADO

Estaba formado polo conxunto de senadores que nomeaban os censores. Ratificaba as leis aprobadas nas asambleas e encargábase das finanzas do Estado, do control de maxistrados e funcionarios, de política exterior , da organización das provincias, da relixión...

Foi un órgano de goberno moi importante na época republicana. Durante o Imperio, o Senado mantívose vixente, como as asambleas, pero a súa eficacia foi diminuíndo ata anularse.