domingo, 24 de enero de 2016

TEMA 2: CIDADES GREGAS E ROMANAS

CIDADE GREGA

A palabra ?polis? usábase para denominar ás cidades estado da antiga Grecia., e que se desenvolveron ata a ocupación romana.

Con este termo denominábase á cidade en si e a todo o territorio de ao redor que controlaba. As polis gregas eran cidades-estado totalmente independentes entre si, e caracterizábanse por unha forma de goberno autárquica.

Tiñan un tamaño que podía variar e xeralmente tiñan pouca extensión. O centro da cidade constituíao unha cidadela que ocupaba o punto máis alto, e alí eran gardadas as armas e construíanse os templos máis importantes. Esta parte da cidade denominábase acrópole.

Pero aí non é onde vivían os gregos, xa que estes vivían no ?hasta?, que rodeaba a acrópole, e era onde se situaba tamén o ?ágora?, que era unha especie de mercado.

O ?ágora? era o que verdadeiramente constituía o centro da polis, xa que alí tiña lugar a vida política da polis, e era un lugar onde facer un intercambio tanto de mercadorías como de ideas.
As polis mantiñan cada unha a súa unidade política, económica e social, pero compartían todas unha lingua e unha relixión común para todas.

As cidades crecían baixo un plano de tipo cuadrangular ou hipodámico. Todas as rúas deberían ter a mesma anchura e deberían seguirse algúns criterios para a organización dos oficios.

Son frecuentes os edificios públicos, que teñen funcións colectivas. Exemplo destes tipos de edificio son os templos.

A casa grega está organizada ao redor dun patio central, pero non eran de moi boa calidad
e.






 
CIDADE ROMANA


A cidade romana por excelencia é Roma, que chegou a alcanzar case o millón de habitantes durante o Imperio, pero gran parte da expansión xeográfica e no tempo do Imperio Romano é debido á construción dunha gran rede de cidades (Civitas) interconectadas entre elas que formaban a estrutura civil e social do Imperio, permitindo o comercio entre Roma e os distintos pobos e servindo así de soporte á romanización dos territorios conquistados.

As cidades romanas xorden dos asentamentos romanos. O máis antigo destes asentamentos foi o Castrum.


Un castrum era un campo militar romano, o deseño dos Castrum era extremadamente simple, un muro perimetral, rectangular case cadrado que envolvía o recinto e que contaba con torres de vixilancia e con portas no centro de cada un dos lados. Estas muro perimetral consistía en dúas murallas paralelas de sillería enchendo o espazo medio entre estas con pedras, morteiro e formigón romano. As murallas tiñan unha altura e tamaño variable dependendo da situación militar do Castrum.

Partindo das portas situadas no centro de cada lado das murallas, saían dúas rúas principais que se cruzaban en ángulo recto no centro da cidade. Estas dúas rúas eran denominadas o Cardo Maximus e o Decumanus para cálelas norte sur e este oeste respectivamente.

Estas rúas principais dividían a cidade en catro, que se subdividían á súa vez en Insulae (bloques de casas) por medio doutras rúas menores en forma de retícula. No cruzamento destas dúas rúas situábase o foro da cidade e o mercado. As cidades romanas estaban deseñadas desta forma para o correcto funcionamento dos servizos públicos e militares. A pesar da gran organización destas cidades, as rúas carecían de nomes e de numeración.

Para a súa construción usábanse como materia prima, a pedra, a arxila, a argamasa e a madeira, usando guindastres e poleas como maquinaria.
En un principio, aínda que as cidades romanas xurdisen de asentamentos romanos amurallados, creceron como cidades sen estas murallas que envolvían o asentamento primitivo xa que o poder militar romano deixaba fóra de perigo aos núcleos urbanos. Non foi ata as invasións germánicas que as cidades se amurallaron
Varias das cidades actuais mostran aínda trazos dos seus modelos orixinais romanos como a cidade de Castres en Francia ou Florencia en Italia. Os romanos crearon moitas cidades en España como Barcelona, Zaragoza, Valencia, Mérida, Córdoba e Sevilla.

Ritos Fundacionais:

Para que se establecese unha nova colonia ou cidade preparábanse unha serie de ritos para a súa fundación. Augúrelos, sacerdotes que practicaban a adiviñación indagaban a idoneidade do lugar mediante o voo, canto ou alimentación de determinadas aves, así como examinado as entrañas de animais das proximidades. Vitrubio, enxeñeiro de Julio César explícanos no seu tratado De Architectura, as razóns destes actos; para a fundación deben examinarse fígados e pulmóns de varios animais e, ... se están sans, boas serán as augas e os aires do lugar.

Cando os actos de Augúrelos terminaban, colocábase no que sería o centro da cidade unha arqueta con terra da cidade de orixe, desta maneira os colonos desta nova cidade simbolizaban traerse os seus deuses con eles, sobre esta arqueta edificaríase un alta
r.
Unha vez realizado isto marcábase o perímetro da cidade cun arado arrastrado por reses brancas que nunca levasen anteriormente o xugo. Un macho no seu exterior simbolizando a guerra e unha femia polo seu interior simbolizando o fogar. O suco era inviolable, como así debían ser as murallas que se construirían encima, polo que saltar encima del era considerado un sacrilegio. Esta superstición ten os seus principios na lenda da fundación de Roma, cando Remo saltou sobre o suco da fundación da cidade e Rómulo matouno a espada para que os deuses permitisen que no futuro a muralla fose inviolable.

Para deixar a entrada á cidade levantábase o arado, este acto de levar levantado o arado chamábase Portar, que dá nome á palabra porta. O recinto fixado era coñecido como Pomerium e marcaba o límite sacro da cidade. Servio Tulio, sexto rei de Roma foi o primeiro en fixar o Pomerium da cidade facéndoo coincidir cos límites marcados polo perímetro realizado por Rómulo.




MÉRIDA








TEMA 2: 12 AS CASAS, A INDUMENTARIA

sábado, 23 de enero de 2016

OS ESPECTÁCULOS EN ROMA


 
             En Roma, os espectáculos públicos que a clase dirixente procuraba ao pobo se chamaban xenéricamente xogos públicos (ludi). Eran gratuitos, pois eran un dereito do cidadan, non un luxo. 
            Os lugares de celebración de espectáculos eran tres: o circo, o anfiteatro e o teatro, cada un especializado nun tipo de espectáculo. 
       O circo. 
O circo era un recinto alargado con gradas para os espectadores, e cunha pista (arena) dividida por un muro central (spina). O circo máis antigo e imponente de Roma era O Circo Máximo, que contaba cun aforo de máis de 385.000 espectadores. 
Circo MáximoOs xogos comenzaban cun desfile inaugural (pompa) polas ruas de Roma, dende o Capitolio ata o Circo Máximo, desfile encabezado por o maxistrado que ofrecía os xogos, quen, ao chegar ao Circo Máximo, declaraba inaugurado o espectáculo. Estos xogos solían incluir as seguintes competicions: 
-         Ludus Troianus, que consistía nun simulacro de batalla entre os xóvenes da aristocracia.
-         Exhibicions ecuestres, acrobacias a cabalo realizadas por xinetes expertos (desultores).
-         Carreiras pedestres, nas que durante horas e horas os participantes daban centos de voltas á pista do circo.
-         Carreiras de carros, que eran o plato forte dos xogos. Os carros eran tirados por dos, tres o catro cabalos. Cada carreira consistía en dar sete voltas á pista arredor da espina central. 
Estes espectáculos de carros enloquecían á multitude, que se dividía en apasionadas facciones, cada unha delas identificada por un color: os verdes, os azuis, os roxos e os brancos. Baixo estes colores latían diferentes tendencias políticas e sociais: os azuis solían representar á aristocracia, mentras que os verdes eran seguidos masivamente polas clases populares. Os aurigas podían convertirse en auténticas estrellas se conseguían moitas vitorias, e o mesmo sucedía con alguns cabalos, aos que o público coñecía e animaba como si fosen persoas. 
Os xogos circenses servían ademáis para realizar apostas de grandes sumas de diñeiro, que enriquecían a uns e arruinaban a outros. 

[       O anfiteatro. 
ColiseoO  anfiteatro é unha construción ovalada que recorda dous teatros unidos. O anfiteatro Flavio, o Coliseo,o edificio máis emblemático de Roma, foi inaugurado no ano 80 d. C., e tiña unha capacidade para 50.000 espectadores.
Este tipo de edificios, que non ten precedentes en outras culturas antiguas, consta das seguintes partes: 
-         Subterráneo, galerías que albergaban las salas onde esperaban os gladiadores, un foso e xaulas para os animais, as máquinas que movían os decorados, etc.;
-         Arena, óvalo central do anfiteatro, onde tiñan lugar os espectáculos.
-         Cávea, graderío dividido en tres sectores, dos que o máis cercano á arena estaba reservado as clases altas. Podíase dispoñer dun gran toldo (velum) para protexer ao público do sol. 
No anfiteatro ofrecíanse tres tipos de espectáculos: combates de gladiadores, loitas de fieras salvaxes e combates navais.
Os combates de gladiadores convirtieronse no espectáculo preferido polos romanos. Un home podía convertirse en gladiador de tres maneiras: por ser condenado a morte o a traballos forzados, por ser un esclavo castigado por seu dono, o por ser un cidadan libre que renuncia a todos os seus dereitos de cidadan (fundamentalmente por motivos económicos).
Os gladiadores se entrenaban en escolas especiais, propiedade dun empresario (lanista), que alquilaba o vendía os gladiadores ao organizador dos xogos. Había varios tipos de gladiadores, según su indumentaria y las armas que portaban. Cando un dos luchadores caía ao so vencido pedía clemencia a multitude, que decidía perdonalo ou facía que o vencedor o degollara. Os vencedores obtiñan unha palma como premio simbólico, recibían regalos e grandes sumas de diñeiro; o haber recibido varias palmas convertía a un gladiador en auténtica estrela: seu rostro aparecía en moñedas, xarrons e outros obxectos, as mulleres caían rendidas a seus pes e se levantaban estatuas en seu honor. Incluso alguns emperadores, animados pola fama que adquirían certos luchadores, se lanzaron a arena, aunque seus combates estaban, por suposto, amañados.
Ante a expectación que causaban, o número de combates aumentaba constantemente: famoso foi o ofrecido por Augusto, no que, en oito días, interviron 10.000 gladiadores e, a medida que avanzaba o combate, os escravos apilaban os cadáveres e renovaban a arena empapada de sangre. 
Os espectáculos de aniCondenados AD BESTIASmais salvaxes(venationes) consistían na exhibición de animais exóticos, loitas entre fieras e loitas entre homes e bestias. Os animais eran enviados a Roma polos gobernadores das provincias máis lexanas do imperio. Con Nerón  chegaronse a sacrificar 400 osos e 300 leons nunha sola xornada, mentras que nos cen días que duraron os xogos ofrecidos por Tito para a inauguración del Coliseo murieron 5.000 bestias y cientos de gladiadores. 
Os combates navais ou naumaquias eran simulacros nos que interviñan navíos de tamaño natural, e os combatentes solían ser gladiadores e criminais condenados. El coste de estos espectáculos resultaba tan elevado, que se dejaron de celebrar en el siglo I d. C. 

O teatro. 
O teatro en Roma foi menos representativo que en Grecia. As traxedias e comedias eran apreciadas sobre todo entre as clases cultas, pero o pobo prefería outras variantes, como o mimo ou a pantomima.

Os actores (escravos e libertos) agrupábanse en compañías (greges), dirixidas polo dominus gregis, que interpretaba os primeiros papeis e tamén facía as veces de axente. A dura e errabunda vida destes cómicos mellorou coa relaxación de costumes da sociedade romana e o apoio que recibiron dos poderosos.

 As funcións teatrais realizábanse no marco de festivais que tiñan relación con festas relixiosas. A algarabía que se formaba durante estas representacións debía ser impresionante: o público aclamaba aos cómicos, ou pataleaba se non lle satisfacía o espectáculo, levaba a súa propia comida ou a adquiría no recinto, e eran frecuentes as pelexas e liortas. Chegou un momento en que a xente acudía ao teatro a todo menos a gardar silencio, ao que tamén contribuíu algún emperador, como Nerón, que se presentaba en segredo e estimulaba as rifas entre o público. Unha vez máis o romano daba mostras dos seus gustos: xolda, obscenidades, escenografía aparatosa e sangue.

 Durante os festivais adoitaban representarse cada día unha traxedia e unha comedia, aderezadas con mimos e outras diversións entre acto e acto. Excepto aos mimos, as mulleres romanas adoitaban acudir ás funcións teatrais

OS ESPECTÁCULOS. GRECIA.


En Grecia, os festivais relixiosos incluían concursos (agones), que podían ser competicións de atletismo e carreiras, tanto de carros como a pé, concursos líricos e musicais, e concursos dramáticos de traxedia e comedia. Entre as competicións máis famosas atópanse os de Olimpia (xogos olímpicos) en honra de Zeus, os de Delfos (xogos píticos) en honra de Apolo, e os de Atenas (xogos das Panateneas) en honra de Atenea. A celebración destes xogos era tan importante que, para facela posible en tempos de guerra, decretábase unha tregua sacra de tres meses de duración.

 
             As competicións atléticas.
      En todas as cidades gregas había un ximnasio no que se adestraban, chamado palestra ou ximnasio. A práctica do deporte estaba prohibida nestes lugares aos metecos e os escravos. Tres son os trazos distintivos da ximnasia grega: a total nudez do atleta, as uncións de aceite e o acompañamento de oboe durante os exercicios.
   Os deportes máis comúns eran a carreira, a loita, o salto, o lanzamento de disco e xavelina. Ademais podían practicar o boxeo e o pancracio, loita na que todos os golpes están permitidos excepto meter os dedos nos ollos do adversario. 
            O salto, que era sempre de lonxitude, era considerado como a proba máis difícil, e se practicaba levando nas mans unhas pequenas pesas (halteres).
       Os atletas mellor preparados en cada modalidade deportiva eran seleccionados para participar nos xogos representando á súa cidade.

            Os  primeiros Xogos Olímpicos tiveron lugar no 776 a. C. Segundo a tradición, estes xogos foron fundados por Heracles, quen retou  aos seus catro irmáns a unha carreira; deulles o nome de Olímpicos e decidiu que se celebrasen cada catro anos.          
            Los atletas que resultaban vencedores en los juegos olímpicos recibían como único premio una corona de olivo. Sin embargo, al regresar a sus ciudades, los atletas eran recibidos con honores triunfales y podían recibir alguna compensación económica.
            Os atletas que infringían o reglamento eran sancionados. Entre os motivos de sanción se puede sinalar a violación da tregua sagrada, o uso de artes innobles, dar muerte al adversario, salir anticipadamente nas carreiras... as sanciones podían ser de tipo político, económico, deportivo o corporal. 
            A participación das mulleres estaba totalmente prohibida, no sólo como deportistas sino también como espectadoras; incluso existía una ley según la cual tenían que ser arrojadas desde el monte Taigeto as mulleres que fueran descubiertas en Olimpia durante a celebración dos xogos. 

O teatro. 
O teatro nació en Grecia nas festas en honor de Dioniso o Baco, dios do viño. As obras dramáticas, escritas en verso, no tiñan ao principio un lugar fixo para su representación. Despois se construiu un edificio excavado en unha colina aproveitando o desnivel para as gradas dos espectadores.
Nas representacions actuaban simultáneamente só tres personaxes, e o coro cantaba e bailaba. Os actores eran homes que representaban os personaxes masculinos e femeninos. Se cubrían a cara con máscaras e nos pies se ponían zapatos con alza llamados coturnos. A estructura dos teatros permitía recoller o sonido de tal manera que se oía perfectamente. 
Todo o mundo podía asistir as representacions excepto os escravos. Parece ser que no había ninguna lei que prohibiera as mulleres sua asistencia ao teatro, pero su presencia en él estaba mal vista. As representacions se prolongaban a menudo durante todo o día, e o público se llevaba consigo a comida e a bebida, mostraba sua disconformidade con pitidos, aplaudía, pateaba, etc.: a función se desarrollaba en un ambiente bullicioso e alegre. 
En Grecia se dieron cuatro tipos de representaciones escénicas: la tragedia, la comedia, el drama satírico y el mimo.
A traxedia consistía na escenificación de argumentos serios, basados na mitoloxía, que representaban situacions humanas atemporales con las cuales los espectadores se sentían íntimamente identificados.
A comedia presentaba uns argumentos que constituían unha dura crítica a la sociedad contemporánea.
Os dramas satíricos eran unhas pezas cortas que tenían como único objetivo provocar la risa de los espectadores.
O mimo, que empezó sendo un tipo de escenificación moi popular e foi adquirindo co tiempo forma literaria, combina en su temática el erotismo con la maldad.

jueves, 21 de enero de 2016

LA HISTORIA DE ATENAS Y LA DEMOCRACIA.......S V


TEMA 2 : TRABALLO SOBRE A CIDADE

A CIUDADE - Traballo

A continuación, os deixo os enlaces aos que podedes recurrir para realizar vosos traballos sobre a ciudade (grega e romana).


PARA EL TRABAJO ESTE BLOG
 A CIUDAD GRIEGA 

1.- La acrópolis:  


2.- El ágora:


LA CIUDAD ROMANA

1.- El foro

2.- Los templos

3.- Lugares para el ocio: 
4.- Las calles: 

5.- Las casas:

miércoles, 20 de enero de 2016

OS XOGOS PANHELÉNICOS

Os xogos panhelénicos constituían as catro grandes festas ás que podian acudir os gregos de toda a Hélade. Tiñan carácter deportivo e sagrado.
Os Nemeos celebránse na polis de Nemes (Argólida, península do Peloponeso), os ístmicos, na de Corinto, os Piticos ou Délficos, no santuario de Delfos ( Fócida) e os Olímpicos, no santuario de Olimpia ( Elide, península do Peloponeso).

Os Xogos Olímpicos
 
Os primeiros xogos remóntanse ao 776 a C. e celebrábanse cada catro anos, en verán.
As festas duraban cinco días. O primeiro día celebrábanse procesións e sacrificios en honra de Zeus.

Os tres días seguintes dedicábanse a carreiras  de carros e de cabalos no hipódromo, carreiras pedestres no estadio, pentatlón ( carreira de estadio, salto lonxitudinal, lanzamento de disco, lanzamento de xabalina  e loita)
O quinto día proclamábanse os vencedores que recibían unha coroa de oliveira.
Entre olimpiada e olimpiada, celebrabánse tamén en Olimpia, as olimpiada femininas, exclusivamente  para mulleres, en hora de Hera.

A marxe das competicións deportivas celebrabánse manifestacións literarias e artísticas.


lunes, 18 de enero de 2016

O DEREITO

O DEREITO GREGO

O dereito grego non se fumdamentaba en principios inamovibles, polos que os gregos renovaban as súas institucións segundo as circunstancias do momento.

Consideraban a lei (nomos) como unha limitación do poder da autoridade e como unha instrución dirixida aos maxistrados para protexer da súa posible arbitrariedadeos cidadáns.

A falta de leis escritas en Atenas induciu a Dracón a redactar por escrito, na segunda metade do século VII a C, un código de leis moi riguroso; máis tarde foi suavizado e actualizado por Solón (séculos VII-VI a C) e outros lexisladores.

En Esparta, as primeiras leis atribúense a un lexislador lendario, Licurgo (s VII a C) o seu código recollía antigos costumes.

OS TRIBUNAIS DE ATENAS

Para xulgar aos presuntos culpables, creáronse os seguintes tribunais de xustiza:

- O Consello do Areópago. Era o máis importante. Xulgaba os casos de asasinatos, incendios de casas e envelenamentos. As penas que adoitaba ditar eran a morte, nos dous primeiros casos, e o desterro e confiscación de bens, no terceiro.

- O Paladión. Xulgaba os casos de homicidios, a instigación ao asasinato e a complicidade na morte de calquera persoa. no primeiro caso podía non haber condena; nos dous últimos casos, a pena era o desterro sen confiscación de bens.

- A Helica: Era o tribunal popular de xustiza. Xulgaba as causas que non eran competencia dos tribunais de delitos de sangue.

OS MAXISTRADOS DE ATENAS

os noves arcontes, no período democrático, interviñan na preparación dos xuizos e no sorteo de maxistrados e xurados.

Tamén había xuices de paz, cuxa función era conseguir un acordo entre as partes litigantes en preitos da vida cotiá de non moita importancia.

O DEREITO ROMANO

O dereito romano foi considerado como unha das institucións de maior transcedencia para a civilización occidental.
Os romanos da época republicana estaban obsesionados pola legalidade, as leis estaban por enriba de calquera poder . na época imperial, o emperador estaba por enriba das leis.
o dereito romano foi, nas súas orixes, un dereito non escrito. na súa creaciónhai que considerar dous vías:
a) O dereito civil (ius quiritium). Afectaba só aos cidadáns romanos e era moi complicado.
Ao inicio da época republicana, os romanos rexíanse por preceptos non escritos, inspirados nos usos e costumes dos antepasados (mos maiorum). Ë o dereitoconsuetudinario.
a mediados do século V a C, por presión da plebe romana, escribíronse as primeiras leis, chamadas Leis das XII Tablas, e colocaronse no Foro para que todas as persoas puidesenlas coñecelas. A partir delas reguláronse as relacións entre cidadáns e as dos cidadáns co Estado.
b) O dereito de xentes (ius gentium) regulaban as relacións establecoidas por Roma con outros pobos, aliados ou sometidos, e as relacións particulares das persoas libres non cidadás cos cidadáns romanos.
o dereito de xentes, unha especie de dereito internacional, serviu de base para o dereito internacional posterior.

OS PRETORES, A FRONTE DA XUSTIZA

Os pretores eran os responsables de administrar xustiza:

- O praetor urbanus. impartía xustiza entre os cidadáns romanos.

- O praetor peregrinus. Ocupábase de impartir xustiza entre cidadáns romanos e estranxeiros(peregrinos)

O CÓDIGO DE XUSTINIANO

A  partir do século III recompiláronse diferentes códigos de leis. os máis importante foi o de Xustiniano, emperador do Imperio romano de Oriente no século VI, chamado Corpus iuris civilis ( Compendio de dereito civil) . trátase dunha compilación de todo o material xurídico vixente ata entón.

PERVIVENCIA DO DEREITO ROMANO

O código de Xustiniano serviu de base para outros códigos medievais, como o código de Alarico, en España.

Tamén sirviu de inspiración aos códigos civis do século XIX, como o Código Napoleónico.

 Moitos dos termos xurídicos latinos utilizados hoxe en día proveñen do dereito romano, o que evidencia a súa perdurabilidade.   




lunes, 11 de enero de 2016

ITÁLICA

 Historia de Itálica
A cidade romana de Itálica foi fundada no ano 206 aC polo xeneral Publio Cornelio Escipión “O Africano”, co fin de establecer en ela aos soldados feridos que habían participado na batalla de Ilipa derrotando ao ejército cartaxinés. O nome de Itálica fai referencia a Italia, terra de orixen dos primeiros habitantes da cidade.
Itálica é a Cidade Romana que se levantaba no municipio de Santiponce, a nove quilómetros de Sevilla. Foi o asentamento romano máis antigo da Península. 

Durante o mandato de Octavio Augusto, foi transformada en municipio, o que lle confería máis autonomía e a prerrogativa de   acuñar moeda.

A época de maior desenvolvemento para a cidade coincide cos emperadores Traxano (53-1179) nacido na cidade e Adriano (76-138) o seu sucesor e descendente dunha familia de Itálica, que ampliou a cidade e lle concedeu o estatuto de colonia.

A cidade vella e a cidade nova  

Italica constaba de dous núcleos urbanos: a cidade vella, fundada polos primeiros romanos, que está debaixo da actual Santiponce , e a nova urbs (cidade nova), esta última levantada en época de Adriano.

A nova urbs está urbanizada segundo a estrutura ortogonal grecorromana, con edificios públicos, grandes rúas de beirarrúas pórticadas e suntuosas vivendas, onde poden contemplarse numerosos mosaicos de diferentes temas.
Monumentos:

O anfiteatro: de forma elíptica, é un dos mellores conservados da península. As foxas do centro da elipse, formaba unha cámara que se utilizaba para almacén, gaiolas e dependencias de gladiadores.
O seu podio , especie de barreira de praza de touros, ten 2,30 mts de altura, servía para protexer aos espectadores das feras. A bancada podías acoller máis de 20.000 espectadores sentados.
 


Resultado de imagen de anfiteatro de italica 
Teatro

Está situado na cidade vella. Foi construido na época de Augusto e, unha vez en desuso, estivo soterrado ata o seu descubrimento en 1970. Reconstruítonse as bancadas e outras partes da súa estrutura, e utilizase para a representacións músico-dramáticas.


 Termas públicas
Nunha zona de casas señoriais (domus) atópase un complexo de termas (baños) públicas, que se escavaron a partir do século XIX.
    



VÍDEOS SOBRE ITÁLICA
 







EMPURIES


Esta ciudade foi fundada no ano 575 a.C. por colonos de Focea como enclave comercial no Mediterráneo occidental. 
Os seus restos arqueolóxicos son uns dos restos gregos máis importantes de España. Encóntrase cerca do golfo de Rosas no muniicipio de Gerona localizada en Cataluña.


Debido a súa situación na ruta comercial entre as cidades de Massalia (Marsella) y Tartesos, Ampurias convirtiuse nun gran centro económico e comercial ademáis da maior colonia grega de toda a Península Ibérica.
 
EMPURIES DURANTE O IMPERIO ROMANO
Tras a conquista de Hispania a través do Imperio Romano a cidade permaneceu como cidade-estado independente. No século III abandonouse Grecia que pasiu a ser un cementerio mentres que a poboación romana seguiu como poboación ata invasión normanda que tivo lugar no século





 

PALAIÁPOLIS
Palaiápois estaba situada nunha illa a cal actualmente se atopa en terra firme. Sobre esta illa encóntrase o pobo medieval se San Martín de Empuries. Esta zona foi escavada moi poucas veces polo que se encontraron poucos restos, ademáis, os restos son poucos xa que estivo moi pouco tempo poabada.
NEÁPOLIS
Consistía nun recinto amurallado formando un rectángulo moi irregular de 200 x 130 metros situándose ao norte. A muralla construíuse con pedras moito tempo despois de ser construñida a cidade. O muro do oeste separaba Neápolisda cidade de Inkia (cidade ibérica). Aínda existen varios restos da muralla que rodeaba a antiga Neápolis. É a muralla máis antiga da que encintramos restos que pertenzan ao S. V a.C. Outra parte das murallas de Empurion son pertencentes ao S, IV a.C. que se atopa a uns 25 metros da última muralla pertencente á época helenística onde os investigadores confirmaron a existencia dun foso que se enchía para acondicionar os templos dedicados principalmente a Asclepio.
Do S.III a.C. atopamos un muro que evitaba que “ a maquinaria “ da guerra se acercaramáis do preciso. Finalmente do S. II a.C. atópanse as últimas murallas que daban aspecto vetusto ( aspecto vello) e que actualmente se conservan.
A maior parte dos edificios atopados corresponden á época helenística. Trátanse principalmente de de casas decoradas con mosaicos e pinturas ou de edificios públicos. Coa ocupación dos romanos construíronse algunas termas e unha basílica paleocristiana.
A CIDADE ROMANA

A cidade romana de Empuries non está completamente estudada polo que so se completaron un 20% das escavacións. Foi mandada construír por César Indika (da cal se atoparon algún restos). Esta cidade é máis grande que a cidade grega.
Ao este foron escavadas algunas casas amplias con patio, varias dependencias, xardíns e decoracións de mosaicos en branco e negro e pinturas muráis. Nunha delas consérvase moi ben unha escena do sacrificio de Ifigenia.
Todo o conxunto de Empuries está rodeado po unha muralla de tamaño pequeño sen torres de defensa que foi construída no S. II a.C. Fora da muralla construíuse un anfiteatro elíptico e un ximnasio ademáis de varios necrópolis.




VIDEOS REPASO GRECIA Y ROMA

GRECIA





ROMA


domingo, 10 de enero de 2016

A EDUCACIÓN EN GRECIA E EN ROMA.

A EDUCACIÓN EN GRECIA

Os gregos son os creadores do sistema educativo. As diferenzas establecidas na sociedade grega manifestábanse temén na educación ( a paideia)
En Atenas, so os varóns necesitaban unha gran preparación, xa que eran os destinados a participar no goberno da comunidade. En Esparta, en cambio, o Estado ocupábase da formación das rapazas e dos rapaces.

Atenas

A responsabilidade da educación recaía na familia; o Estado interviña a partir dos dezaoito anos, cando o novo ateniense cumpría o servizo militar ( a efebia). Así pois, ata os sete anos, os nenos e as nenas eran atendidas pola nai e pola ama. Da educación das mozas coidábase a nai, que as preparaba para ser esposas e amas de casa.

O proceso educativo dos varóns constaba de tres etapas

- O ensino primario: as actividades escolares realizábanse en centros do propio mestre, nos que se ensinaba a leer, a escribir e a contar. O neno varón iniciaba o ensino aos sete anos e ía á escola acompañado polo pedagogo, un escravo que actuaba tamén como preceptor.  

- O ensino secundario: o profesor de ensino secundario, impartía matemáticas e literatura. Da música e do canto ocupábase o citarista. Esta etapa rematábase entre os catorce e os dezaseis anos.
- O ensino superior : cursábase no ximnasio, onde se ensinaba astronomía, oratoria, dialéctica e filosofía. Os exercicios ximnásticos realizábanse na palestra. remataba aos dezaoito anos.

Algúns filósofos notables fundaron centros de ensino: A academia de Platón ( discípulo de Socrátes) ou o Liceo de Aristóteles alcanzaron gran celebridade.



 

 Esparta
           
A subordinación dos seus habitantes ao Estado obrigábaos, desde moi novos a estar ao servizo da comunidade. Os fillos varóns dos espartiatas abandonaban a familia aos sete anos e ían vivir aun colexio-cuartel baixo a tutela do estado, que se encargaba de procurarlles unha dura aprendizaxe militar; chegaban a ser soldados aos vinte anos.

Tamén cultivaban a música, a lectura e a escritura. Rematada a formación militar , dedicaban súa vida ao exército como soldados ata os sesenta anos.
A educación das rapazas era parecida, pero estas non vivían en comunidade exercitábanse   na ximnasia e na danza. Os exercicios físicos eran casi iguais aos dos mozos co fin de que estivesen preparadas para xerar cidadans- soldados sans e fortes

                         
         
 A EDUCACIÓN EN ROMA

Época antiga (ata o século II a. C.).
Nesta época antiga da historia de Roma, a educación dos raparigos limitábase á preparación que podía darlle o seu pai. Tratábase dunha educación de campesiños, baseada fundamentalmente no respecto aos costumes dos antepasados (mos maiorum). Desde a máis tenra infancia ensinábaselles que a familia da cal eran membros constituía unha auténtica unidade social e relixiosa, cuxos poderes estaban todos concentrados na cabeza, no paterfamilias, que era o propietario de todo, con dereito de vida e morte sobre todos os membros da familia.
Ata os sete anos era a nai a encargada da educación dos fillos. A nai é a mestra en casa. Exerce, pois, un papel de suma importancia: non se limita só a dar a luz ao fillo, senón que logo continúa a súa obra coidándoo física e moralmente. Por iso a súa influencia no fillo será importante durante toda a vida deste.
A partir dos sete anos era o pai quen tomaba a responsabilidade da educación dos fillos. Un pai ensinaba ao seu fillo -puer- a ler, escribir, usar as armas e cultivar a terra, á vez que lle impartía os fundamentos dos bos xeitos, a relixión, a moral e o coñecemento da lei. O neno acompaña ao seu pai a todas partes: ao campo, aos convites, ao foro, etc.
Pola súa banda, a pícara -puella- segue baixo a dirección e o coidado da súa nai, que a instrúe no telar e nos labores domésticos.

O definitivo perfeccionamiento á súa formación dábao o exército, no que se ingresaba á idade de 16 ou 17 anos. A forza do exército romano residía na súa disciplina: o cobarde era azoutado ata morrer, o xeneral podía decapitar a calquera pola menor desobediencia, aos desertores cortábaselles a man dereita, e o rancho consistía en pan e legumbres.

A partir do século a. C.
A partir dos séculos III e II a. C. Roma entra en contacto coa cultura grega ao conquistar a Magna Grecia. Desde entón, a superioridade cultural grega marcará a cultura e a educación romanas. Mestres e rétores chegan como escravos a Roma e dedícanse a impartir a docencia nas casas dos seus donos e ata abren escolas, unha vez obtida a liberdade.
A implantación do sistema educativo grego non se fai esperar. Deste xeito, a Roma rústica vaise a converter en portadora e transmisora do caudal humanístico grego. A partir de agora gran número de pedagogos, gramáticos, retóricos e filósofos invaden as rúas de Roma, e os romanos aceptan os seus ensinos (aínda que non sen algunhas reticencias).




a) Ensino primario.
O ensino primario ocupaba aos nenos  e nenas desde os sete anos ata os doce. Este primeiro ensino podía recibirse en casa, con profesores particulares, pero a maioría acudía á escola a cargo do ludi magister ou mestre de escola (ludus).

As escolas eran locais moi humildes, onde había cadeiras ou bancos sen respaldo para os alumnos, que escribían coas tablillas apoiadas nos xeonllos.
Na escola primaria aprendíase a ler, escribir e contar, baixo unha férrea disciplina que castigaba con severidad calquera falta.

b) Ensino secundario.
O ensino secundario, impartida polo grammáticus, acollía a adolescentes desde os doce anos ata os dezaseis. Centrábase no estudo da teoría gramatical, lectura de autores clásicos gregos e latinos. As de familias solventes instruíanse con preceptores que lles ensinaban ademáis canto, danza e a tocar a lira.
c) Ensino superior.
A cargo dun profesor chamado rhétor, Acudían a él mozos de 16 a 20 anos. Nesta etapa estudábase e practicábase a oratoria fundamentalmente. Despois desta etapa, os mozos de familias adiñeradas ían a illa de Rodas ou a Atenas para completar os seus estudois en academias de filósofos e rétores famosos.
 

 A EDUCACIÓN EN ROMA